Қоғам денсаулығы мен қоғамдық денсаулық сақтау ғылым ретінде. Қоғамдық

сақтау кафедрасы
Проф.Биғалиева Р.Қ.

құрамы: физикалық,психикалық, әлеуметтік;
Қоғамдық денсаулықты зерттеу әдістері. деңгейлері.

сау болуы және оларды қоршаған табиғи ортаның таза болуы үшін

күш салу керек».
Н.Назарбаев. "Қазақстан-2050" ұзақ мерзімді даму стратегиясынан.

аурудың немесе дене ақауларының болмауы ғана емес, бұл физикалық, психикалық

және әлеуметтік толық аман есендік немесе салауаттылық (ДДСҰ Жарғысы, 1948).

Аурушылдық
және өлім

көрсеткіштері

Физикалық даму
көрсеткіштері:
Антропометриялық
Функциональдық

Мүгедектік көрсеткіштері:
Ересек тұрғындар мүгедектігі
Балалар мүгедектігі

Демографиялық көрсеткіштер:
Статика
Динамика
Механикалық қозғалыс
Табиғи қозғалыс

Медициналық-санитарлық мекемелер тораптары және қызметі

салауаттылығы мен қоғамдық денсаулықты сақтау және нығайтуды қамтамасыз ететін жеке

тұлғаның, адамдар тобы немесе жалпы қоғамның физикалық даму деңгейімен, физикалық мүмкіндіктермен және бейімделу қабілетімен сипатталатын жағдай.

рөлі бойынша анықталатын әлеуметтік бейімделу өлшемі.

нақты жағдайларды бейнелеу мен индивидуумның оған көзқарасы арасындағы үйлесімді байланыс,

ағзаның әлеуметтік, психологиялық және физикалық (биологиялық) өмір сүру жағдайларына адекватты реакциясымен, жеке тұлғаның өз іс-әрекетін басқара білуі, микро- және макроәлеуметтік ортада өзінің өмір жолын жоспарлап, жүзеге асыра білу қасиеттері тән психикалық іс-әрекеттің қозғалмалық үрдісімен сипатталатын жағдай.

Топтастық денсаулық немесе
топтар денсаулығы

Халық денсаулығы

Қоғамдық денсаулық

көптеген зерттеулерде кеңінен қолданылады: ол халық денсаулығы жағдайының деңгейін, емдеу-профлактикалық

мекемелер жұмысының сапасы мен тиімділігін объективті түрде анықтауға мүмкіндік беретін
Тарихи әдіс елдің дамуының түрлі тарихи сатыларындағы зерттелетін проблема жағдайын бақылауға мүмкіндік береді.

әсерін анықтауға, мемлекеттік қаражатты халық денсаулығын сақтауда тиімді пайдаланудың неғұрлым

оптимальды жолдарын анықтауға мүмкіндік береді.
Тәжірибелік әдіс медициналық мекемелер мен денсаулық сақтаудың жеклеген қызметтерінің жаңа, неғұрлым рациональды формалары мен жұмыс әдістерін табу бойынша түрлі тәжірибелер қоюды іске асырады.

саласындағы саясат, денсаулық сақтауды мемлекеттік реттеу, денсаулық сақтау саласындағы құқықтық

актілер және т.б.);
- әлеуметтік-экономикалық (бір тұрғынға шаққандағы ІЖӨ, денсаулық сақтау жүйесінің қаржыландырылуы, еңбек және тұрмыс жағдайы, тамақтану, денсаулық сақтау жүйесінің ұйымдастырылуы, өмір сүру салты және т.б.);

(жас, жыныс, тұқым қуалаушылық, ұлты, дене бітімі, жүйке жүйесі типі

және т.б).

өмір сүру,түрлері немесе белгілі бір қоғамдық-экономикалық қауымастықта анықталатын адамның күнделікті

өмір сүруі ерекшелігін сипаттайтын түсінік.

тәртібі.

мигранттар, босқындар;
- кәсіби қатер: денсаулыққа зиян келтіретін өндірістерде жұмыс

жасайтын жұмысшылар (ауыр машина жасау, химиялық, металлургиялық өнеркәсіп, көлік және т.б.);
- функционалдық, патологиялық жағдайлар: жүкті әйелдер, дене салмағы аз шала туылған балалар, генетикалық қатері бар, туа пайда болған ақаулары бар адамдар, бала жастан мүгедектер;

маскүнемдер, нашақорлар, токсикомандар, жезөкшелер, сексуальдық ауытқулары бар адамдар, психикалық денсаулығы

және тәртібінде ақаулары бар адамдар (невропаттар, психопаттар және т.б.); психикалық және физикалық ақаулары бар діни және т.б. сектанттар;
- төмен материалдық, кедейлік, қайыршылық өмір деңгей: кедейлер, жұмыссыздар, жартылай жұмыс күнімен еңбек ететіндер, «тұрақты орны жоқтар» және т.б.