Разделы презентаций


Тістер тісжегісі. Тісжегінің жіктелуі. Тісжегінің патогенезі, клиникалық

Содержание

Тісжегі (Caries-костоеда) Тісжегі (Caries-костоеда) тістер шыққаннан кейін пайда болатын патологиялық үрдіс. Тістердің қатты тіндерінің минералды құрылымдарының бұзылуынан (деминерализация) кіреуке, дентин, цемент жұмсарады, нәтижесінде қатты тіндерде ақауларнемесе тісжегі қуыстар пайда болады.

Слайды и текст этой презентации

Слайд 1Тістер тісжегісі. Тісжегінің жіктелуі. Тісжегінің патогенезі, клиникалық көрінісі,патологиялық анатомиясы.

Тістер тісжегісі. Тісжегінің жіктелуі. Тісжегінің патогенезі, клиникалық көрінісі,патологиялық анатомиясы.

Слайд 2Тісжегі (Caries-костоеда)
Тісжегі (Caries-костоеда) тістер шыққаннан кейін пайда болатын

патологиялық үрдіс. Тістердің қатты тіндерінің минералды құрылымдарының бұзылуынан (деминерализация) кіреуке,

дентин, цемент жұмсарады, нәтижесінде қатты тіндерде ақауларнемесе тісжегі қуыстар пайда болады.
Тісжегі (Caries-костоеда) Тісжегі (Caries-костоеда)  тістер шыққаннан кейін пайда болатын патологиялық үрдіс. Тістердің қатты тіндерінің минералды құрылымдарының

Слайд 3Тісжегі – көп таралған ауру. Жер шарының 80-95% халықтары тісжегі

аурудан зардап шегеді. Тісжегі барлық жаста, уақытша және тұрақты тістерде,

бір немесе бірнеше тістерде болу мүмкін, немесе бір тісте бірнеше қуыстар кездісуі мүмкін.
Тісжегі – көп таралған ауру. Жер шарының 80-95% халықтары тісжегі аурудан зардап шегеді. Тісжегі барлық жаста, уақытша

Слайд 4Тісжегі қуысы
Минеральды құрылымдары бұзылып жұмсарғанда пайда болатын ақау.

Тісжегі қуысыМинеральды құрылымдары бұзылып жұмсарғанда пайда болатын ақау.

Слайд 5Тісжегінің жүйесі
Тісжегі
Қарапайым тісжегі (асқынбаған тісжегі)
Асқынған тісжегі

Тісжегінің жүйесіТісжегіҚарапайым тісжегі (асқынбаған тісжегі)Асқынған тісжегі

Слайд 6Ағымы бойынша:
Жылдам дамитын.

Баяу дамитын.

Ағымы бойынша:Жылдам дамитын.Баяу дамитын.

Слайд 7Анатомиялық жүйесі (ВОЗ):
Кіреукенің тісжегісі;
Дентиннің тісжегісі;
Цементтің тісжегісі;
Тоқтап қалған тісжегі;
Одонтоклазия;
Басқа;
Неуточненный.

Анатомиялық жүйесі (ВОЗ):Кіреукенің тісжегісі;Дентиннің тісжегісі;Цементтің тісжегісі;Тоқтап қалған тісжегі;Одонтоклазия;Басқа;Неуточненный.

Слайд 8Клиникалық жүйесі:
Бастапқы тісжегі (дақты) -
caries incipiens, caries

maculosa;
Беткей тісжегі - caries superficialis;
Орта тісжегі - caries media;
Терең тісжегі

- caries profunda.
Клиникалық жүйесі:Бастапқы тісжегі (дақты) -   caries incipiens, caries maculosa;Беткей тісжегі - caries superficialis;Орта тісжегі -

Слайд 9Орналасуына қарай:
Сызаттағы (фиссурный) тісжегі - caries fissuralis.
Жанасу бетіндегі (апроксимальный) тісжегі

– caries aproximalis.
Мойын бөлігіндегі (цервикальный) тісжегі – caries cervicalis.
Циркулярлық

(айналмалы, кольцевой) тісжегі - caries anularis.
Орналасуына қарай:Сызаттағы (фиссурный) тісжегі - caries fissuralis.Жанасу бетіндегі (апроксимальный) тісжегі – caries aproximalis.Мойын бөлігіндегі  (цервикальный) тісжегі

Слайд 10Тісжегі қуыстарының Блэк (1984) жүйесі бойынша 5 класын ажыратады

Тісжегі қуыстарының Блэк (1984) жүйесі бойынша 5 класын ажыратады

Слайд 11І класс –
барлық тістердің табиғи сайлары мен ойықтарында орналасқан тісжегі

қуыстары;

І класс – барлық тістердің табиғи сайлары мен ойықтарында орналасқан тісжегі қуыстары;

Слайд 12ІІ класс
– үлкен және кіші азу тістердің жанасу беттерінде орналасқан

тісжегі қуыстары;


ІІ класс– үлкен және кіші азу тістердің жанасу беттерінде орналасқан тісжегі қуыстары;

Слайд 13ІІІ класс
– алдыңғы жақтағы тістердің жанасу бетінде орналасқан тісжегі қуыстары;

ІІІ класс– алдыңғы жақтағы тістердің жанасу бетінде орналасқан тісжегі қуыстары;

Слайд 14IV класс
– алдыңғы тістердің жанасу бетінде, олардың тістеу бұрыштары мен

тістеу қырларын бұза орналасқан тісжегі қуыстары;


IV класс– алдыңғы тістердің жанасу бетінде, олардың тістеу бұрыштары мен тістеу қырларын бұза орналасқан тісжегі қуыстары;

Слайд 15V класс
– барлық тістердің мойын бөліктерінде орналасқан тісжегі қуыстары.


V класс– барлық тістердің мойын бөліктерінде орналасқан тісжегі қуыстары.

Слайд 16Бұл жүйеге қоса VІ кластың тісжегі қуыстарын ажыратады.
Олар тістердің жоғарғы

жүйеге кірмеген аймақтарында пайда болатын тісжегі қуыстары. Оларды атипиялық тісжегі

қуыстары деп те атайды.

Бұл жүйеге қоса VІ кластың тісжегі қуыстарын ажыратады.Олар тістердің жоғарғы жүйеге кірмеген аймақтарында пайда болатын тісжегі қуыстары.

Слайд 17Тісжегінің патологиялық гистологиясы.

Тісжегінің патологиялық гистологиясы.

Слайд 18Тісжегі жүйесі:
1. Ағымы боынша:
- жедел дамыған
- баяу даммыған
2. Топографиялық:
- дақты

тісжегі
- беткей тісжегі
- орта тісжегі
- терең тісжегі
3. Анатомиялық:
- кіреукенің тісжегісі
-

дентин тісжегісі
- цемент тісжегісі
4. Зақымдану белсенділігі бойынша:
- компенсирленген
- субкомпенсирленген
- декомпенсирленген
5. Орналасу бойынша Блэк жүйесі.
Тісжегі жүйесі:1. Ағымы боынша:- жедел дамыған- баяу даммыған2. Топографиялық:- дақты тісжегі- беткей тісжегі- орта тісжегі- терең тісжегі3.

Слайд 19Блэк жүйесі
I топ – кіші және үлкен азу тістердің табиғи

сызаттарында, тұйық тесіктерінде орналасқан тісжегі
II топ – кіші және үлкен

азу тістердің жанасу беттерінде
III топ – күрек, сүйір тістердің жанасу беттерінде, бірақ кесу қыры сақталған
IV топ - күрек, сүйір тістердің жанасу беттерінде, бірақ кесу қыры сақталмаған
V топ – барлық тістердің мойын бөлігінде.
VI топ – тістердің төмпешіктерінде, күрек тістердің кесу қырларында, тістің экваторында орналасқан тісжегі қустары (атипиялық)
Блэк жүйесіI топ – кіші және үлкен азу тістердің табиғи сызаттарында, тұйық тесіктерінде орналасқан тісжегіII топ –

Слайд 20Дақты тісжегі:
Шағымы: тіс бетіндегі дақ, немесе сирек кезінде химиялық тітіркендіргіштерден

шамалы сезгіштік болуы мүмкін.
Қарап тексергенде: кіреукенің бетінде ақ бор түсті,

егер жедел дамыған түрі болса, ақшыл-қоңыр- баяу дамыған кезде. Кіреукенің жылтырлығы жоғалған. Дақты беті кедір-бүдір, бірақ қуыс жоқ, ЭҚ 2-6 мкА, метилен көгімен боялады.
Патологиялық анатомиясы: зақымдану ошағы үшбұрыш тәрізді, негізгі кіреукенің сыртқы қабатына бағытталған. Тісті көлденен шлифтегенде 3 зона байқалады: зақымдану деңесі, қара және мөлдір.
Салыстырмалы диагностикасы: флюороздан, тіс гипоплазиясымен.
Дақты тісжегі:Шағымы: тіс бетіндегі дақ, немесе сирек кезінде химиялық тітіркендіргіштерден шамалы сезгіштік болуы мүмкін.Қарап тексергенде: кіреукенің бетінде

Слайд 21Беткей тісжегі
Шағымы: әр түрлі химиялық, температуралық тітіркендіргіштерне қысқа уақытқа созылатын

ауру сезім болады.
Қарап тексергенде: зақымдану ошағынды кіреуке деңгеійндегі ақау табылады.

Зондпен тексеру барысында анықталады. ЭҚ 2-6 мкА. Жанасу бетіндегі тісжегі R әдісімен анықталады.
Патологиялық анатомиясы: кіреуке-дентин байланысы бұзылмаған, дентинде өзгеріс жоқ, кіреукенің деструкцияланған бөлігі анықталады.
Салыстырмалы диагностикасы: дақты тісжегімен, кіреуке эрозиясымен, гипоплазиясымен.
Беткей тісжегіШағымы: әр түрлі химиялық, температуралық тітіркендіргіштерне қысқа уақытқа созылатын ауру сезім болады.Қарап тексергенде: зақымдану ошағынды кіреуке

Слайд 22Орта тісжегі
Шағымы: химиялық, температуралық тітіркендіргіштірге ауру сезімі, кейде ешкандай шағым

болмауы мүмкін. Бұл үрдісте кіреуке-дентин шекараса бұзылады.
Қарап тексергенде: тісжегі қуысы

терең емес, жұмсарған дентинге және ас қалдықтарына толы. Тісжегінің баяу дамыған кезде кіру тесігі кең, табаны мен қабырғалары тығыз. Жедел дамыған кезде кіру тесігі тар, жиектері сыңғыш, өткір болады. Зондпен тексергенде кіреуке-дентин шекарасында ауру сезім болады. ЭҚ 2-6 мкА.
Салыстырмалы диагностика: сына тәрізді ақаумен, созылмалы периодонт қабынуымен.
Орта тісжегіШағымы: химиялық, температуралық тітіркендіргіштірге ауру сезімі, кейде ешкандай шағым болмауы мүмкін. Бұл үрдісте кіреуке-дентин шекараса бұзылады.Қарап

Слайд 23Патологиялық анатомиясы
Үш зонамен сипатталады:
1. деминерализация және ыдыранды. Осында бұзылған дентин,

кіреуке қалдықтары мен көптеген микроорганизмдер көрінеді. Дентин түтікшелері кеңейген, бақтерияларға

толы. Одонтобластар майлы дистрофияға ұшырған.
2. екінші зонада одонтобластар бұзылған, микроорганизмдерге толы, дентин түтікшелері кеңейіп, деформацияға ұшырған. Одан тереңрек тығыз мөлдір дентин қабаты – гиперминералдану зонасы орналасқан. Ол біртіндеп сау дентинге ауысады.
3. үшінші зонада тісжегі ошаққа сәйкес орынбасушы дентин қабаты түзіледі. Тісжегі қуысының тереңдігіне сәйкес тіс ұлпасындағы өзгерістер болады.

Патологиялық анатомиясыҮш зонамен сипатталады:1. деминерализация және ыдыранды. Осында бұзылған дентин, кіреуке қалдықтары мен көптеген микроорганизмдер көрінеді. Дентин

Слайд 24Терең тісжегі
Шағымы: механкалық, химиялық, температуралық тітіркендіргіштерден тез басылатын ауру сезім

болады.
Қарап тексергенде: терең тісжегі қуысы, кіреуке жиектері салбыраған, қуыстың іші

жұмсарған, пигменттелген дентинге толы. Зондпен тексергенде қуыстын табаны ауырады, перкуссия ауру сезім тудырмайды. ЭҚ 10-12 мкА дейінге төмендейді.
Патологиялық анатомиясы: патологиялық өзгерістер орта тісжегінің өзгерістеріне ұқсас.
Салыстырмалы диагностика: орта тісжегімен, жедел жартылай ұлпа қабынуымен, созылмалы фиброзды ұлпа қабынуымен.
Терең тісжегіШағымы: механкалық, химиялық, температуралық тітіркендіргіштерден тез басылатын ауру сезім болады.Қарап тексергенде: терең тісжегі қуысы, кіреуке жиектері

Слайд 25Тісжегі қуысын егеп-тазалаудың негізгі мақсаты
- тісжегі нәтижесінде бұзылған тістердің қатты

тіндерін толығымен алып тастау және пломба қоюға дайындау.
Тісжегі қуыстарын өңдеудің

негізгі қағидалары: бұзылған тіндерді мүмкіндігінше толық алу; бұзылмаған тіндерін барынша сақтау.


Тісжегі қуысын егеп-тазалаудың негізгі мақсаты- тісжегі нәтижесінде бұзылған тістердің қатты тіндерін толығымен алып тастау және пломба қоюға

Слайд 26 Тісжегі қуыстарын егеп-тазалаудың негізгі кезеңдері:
1) тісжегі қуысының

аузын ашу және кеңейту;
2) ыдыраған және жұмсарған дентінді алу немесе

некроэктомиялау;
3) тісжегі қуысына қажетті пішін беру;
4) тісжегі қуысы жиегін өңдеу.
Тісжегі қуыстарын егеп-тазалаудың негізгі кезеңдері:1) тісжегі қуысының аузын ашу және кеңейту;2) ыдыраған және жұмсарған

Слайд 27 Тісжегіні емдеу кезеңдері:
1) жансыздандыру;
2) тісжегі қуысының аузын ашу

және кеңейту;
3) ыдыраған және жұмсарған дентінді алу немесе некроэктомиялау;
4) тісжегі

қуысына қажетті пішін беру;
Тісжегіні емдеу кезеңдері:1) жансыздандыру; 2) тісжегі қуысының аузын ашу және кеңейту;3) ыдыраған және жұмсарған дентінді алу

Слайд 28Тісжегіні емдеу кезеңдері:
5) тісжегі қуысы жиегін өңдеу.
6) дәрі-дәрмектермен өңдеу;
7) төсем

қою;
8) тұрақты пломба қою;
9) пломбаны өңдеу.

Тісжегіні емдеу кезеңдері:5) тісжегі қуысы жиегін өңдеу.6) дәрі-дәрмектермен өңдеу;7) төсем қою;8) тұрақты пломба қою;9) пломбаны өңдеу.

Слайд 291) жансыздандыру

1) жансыздандыру

Слайд 302) тісжегі қуысының аузын ашу және кеңейту
Дентинде кіреукеге қарағанда тісжегі

процесс тез дамиды, сондықтан тісжегі қуысының аузы тар болады. Тісжегі

қуысын жақсы көру үшін оның аузын ашу керек, кіреукенің өмірге қабілетсіз жиектерін алып тастау керек.
2) тісжегі қуысының аузын ашу және кеңейтуДентинде кіреукеге қарағанда тісжегі процесс тез дамиды, сондықтан тісжегі қуысының аузы

Слайд 31 3) ыдыраған және жұмсарған дентінді алу немесе некроэктомиялау;
Ыдыраған және жұмсарған

дентинмен кіреукені толық алып тастау, ал сау тіндерді максимальды сақтау.


Қариес-маркерді қолдануға болады.
3) ыдыраған және жұмсарған дентінді алу немесе некроэктомиялау; Ыдыраған және жұмсарған дентинмен кіреукені толық алып тастау,

Слайд 324) тісжегі қуысына қажетті пішін беру;
Пломба жақсылап жабысу үшін тісжегі

қуысын белгілі бір қалыпқа келтіру қажет.

4) тісжегі қуысына қажетті пішін беру;Пломба жақсылап жабысу үшін тісжегі қуысын белгілі бір қалыпқа келтіру қажет.

Слайд 335) тісжегі қуысы жиегін немесе кіреуке қабатын өңдеу.
Тісжегі қуысының жиектерін

45º қиғаштап егейді, сонда пломба орнынан жылжымай (не смещается) тығыз

жабысып тұрады (шегенің қалпағы тәрізді).
5) тісжегі қуысы жиегін немесе кіреуке қабатын өңдеу.Тісжегі қуысының жиектерін 45º қиғаштап егейді, сонда пломба орнынан жылжымай

Слайд 34I-класс
тісжегі қуыстарының пішіндерін әртүрлі етіп қалыптастырады: төртбұрышты, кубқа, цилиндрге, трапецияға,

үшбұрышқа ұқсас.

I-класстісжегі қуыстарының пішіндерін әртүрлі етіп қалыптастырады: төртбұрышты, кубқа, цилиндрге, трапецияға, үшбұрышқа ұқсас.

Слайд 36Егеп тазаланған ІІ-кластық тісжегі қуыстары
а- тісжегі қуысының орналасуы;
б- егеп-тазалау кезеңі;
в-

егеп-тазаланған қуыстың пішіні
II-кластық тісте қуысын төртбұрышты етіп қалыптастырады. Қажет

болса, тістің шайнау бетіне шығарып қосымша алаң жасайды.


Егеп тазаланған ІІ-кластық тісжегі қуыстарыа- тісжегі қуысының орналасуы;б- егеп-тазалау кезеңі;в- егеп-тазаланған қуыстың пішіні II-кластық тісте қуысын төртбұрышты

Слайд 39Тоннельды егеп-тазалау

Тоннельды егеп-тазалау

Слайд 40Тоннельды егеп-тазалау

Тоннельды егеп-тазалау

Слайд 41Егеп тазаланған ІІІ –кластық тісжегі қуыстарының көрінісі
а- жанасу беті жарақаттанған

кезде;
б- жанасу және тіл жақ беттері жарақаттанған;
в- жанасу, тіл жақ

және ерін жақ беттері жарақаттанған кезде.

III-кластық тісжегі қуыстарына үшбұрыш пішін береді. Қажет болса, қуысты ауыз жақ бетіне шығарып, осы бетте қосымша алаң жасайды.

Егеп тазаланған ІІІ –кластық тісжегі қуыстарының көрінісіа- жанасу беті жарақаттанған кезде;б- жанасу және тіл жақ беттері жарақаттанған;в-

Слайд 43ІV –кластық тісжегі қуысының орналасуы және егеп тазаланғаннан кейінгі қуыстардың

көрінісі
а- тісжегі қуысының орналасуы;
б,в- егеп тазаланған тісжегі қуысы

IV-кластық тісжегі

қуысына үшбұрыш пішін беріп, қосымша алаңды тістеу қырында, ауыз жақ бетінде қалыптастырады.Тістің ерін-жақ беті бұзылса, қуысты ерін-жақ бетіне шығарып егеп-тазалайды.
ІV –кластық тісжегі қуысының орналасуы және егеп тазаланғаннан кейінгі қуыстардың көрінісіа- тісжегі қуысының орналасуы;б,в- егеп тазаланған тісжегі

Слайд 45V –кластық тісжегі қуысының орналасуы және егеп тазаланғаннан кейінгі көрінісі
а-

тісжегі қуысының орналасуы;
б - егеп тазаланған тісжегі қуысы
V-кластық тісжегі

қуысына cопақ немесе жарты ай пішінін беріп егеп-тазалайды.
V –кластық тісжегі қуысының орналасуы және егеп тазаланғаннан кейінгі көрінісіа- тісжегі қуысының орналасуы;б - егеп тазаланған тісжегі

Слайд 47 Егеп-тазаланған тісжегі қуысының мынандай элементтерін ажыратады:
тісжегі куысының жиегі;
қабырғалары;
бұрыштары;
табаны;

Егеп-тазаланған тісжегі қуысының мынандай элементтерін ажыратады:тісжегі куысының жиегі;қабырғалары;бұрыштары;табаны;

Слайд 48 Табаны деп тісжегі қуысының тіс ұлпасына қараған қабырғасын

айтады және ол тегіс болуы керек.
Қабырғалар мен табан

арасындағы бұрыштар тік болуы керек.
Тісжегі қуысының жиегі тегіс болуы керек.
Табаны деп тісжегі қуысының тіс ұлпасына қараған қабырғасын айтады және ол тегіс болуы керек.

Слайд 49Классикалық әдіспен егеп-тазалау пломбаның тісжегі қуысында тек механикалық бекуін қарастырады.


Классикалық әдіспен егеп-тазалау пломбаның тісжегі қуысында тек механикалық бекуін қарастырады.

Слайд 50 Композиттерді қолданып тісжегі қуысын пломбылау кезінде тісжегі қуысын егеп-тазалаудың

өз ерекшеліктері бар.
Себебі композит тістің қатты тіндерімен, оның ішінде

кіреукемен жақсы механикалық және химиялық байланысқа түседі.
Маңызды нәрсе - түсі өзгерген кіреукені толық алу және тісжегі қуысы жиегіндегі кіреукені 45° бұрышпен қиып тастау. Бұның өзі пломбаның жақсы жабысуын қамтамасыз етеді және кіреуке-пломба шекарасын жасыруға мүмкіндік береді.

Композиттерді қолданып тісжегі қуысын пломбылау кезінде тісжегі қуысын егеп-тазалаудың өз ерекшеліктері бар. Себебі композит тістің қатты

Слайд 51 Атипиялық тісжегі қуыстарын егеп-тазалау ерекшеліктері.
Атипиялық

тісжегі қуыстары тістердің тістеу қырында, шайнау төмпешіктерінде, патологиялық қажалу ошағында,

кіреуке эрозиясы аймағында, тістің сауытының сынықтары аймағында пайда болған қуыстар. Бұл кезде егеп-тазалау шаралары барлық пигменттелген тіндерді алып тастауға бағытталған, ақаулардағы өзгерген кіреуке аймақтары түгелімен алынып, қуыстың табаны мен қабырғалары тегістелуі керек. Тістердің ерін-жақ беттеріндегі кіреуке және өзгеріске ұшыраған дентин толығымен алынып, жиек кіреукесі 45° бұрышпен қиылуы керек.
Атипиялық тісжегі қуыстарын егеп-тазалау ерекшеліктері.    Атипиялық тісжегі қуыстары тістердің тістеу қырында, шайнау төмпешіктерінде,

Обратная связь

Если не удалось найти и скачать доклад-презентацию, Вы можете заказать его на нашем сайте. Мы постараемся найти нужный Вам материал и отправим по электронной почте. Не стесняйтесь обращаться к нам, если у вас возникли вопросы или пожелания:

Email: Нажмите что бы посмотреть 

Что такое TheSlide.ru?

Это сайт презентации, докладов, проектов в PowerPoint. Здесь удобно  хранить и делиться своими презентациями с другими пользователями.


Для правообладателей

Яндекс.Метрика