"Электр энергиясын ?лшеу" та?ырыбында?ы ашы? саба? презентациясы

Сарсен Р.Н
Ақтау 2012 ж

жұмыс істеу қызметін толықтай түсіндіру. жаңа тақырыпты өз бетімен меңгеруге

ықпал ету. Деңгейлік тапсырмалар көмегімен оқушылардың ой- өрісін дамыту.
Дамытушылық: Оқушылардың сабаққа белсенділігін арттыру, өздігімен білім алып дами алатын жеке тұлға қалыптастыру, ойлау қабілетін дамыту, сұрақтар мен тапсырмаларды орындау арқылы ойын жеткізе білуге үйрету.
Тәрбиелік: Деңгейлік тапсырмалар көмегімен есептер шығаруда нәтижелерінің дәл де нақты болуына,тиянақты және ұқыпты, дәл уақытында орындауға оқушыларды тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: жаңа тақырыпты өзбетімен меңгеру сабағы
Әдіс тәсілдері: сын тұрғысынан оқу және жазу, диалог, дискуссия, әңгімелесу, репродуктивті әдіс, анализ, синтез, салыстыру. Көрнекіліктер: электр энергиясын санағыш құрылғысы, сұлбалар, есептер жазылған бетшелер

үй тапсырмасын қайталау, үйге берілген деңгейлік тапсырмаларды кім қаншалықты орындап

келгендігін тексеру.

пен белгілейді. Оқушылар кезек- кезек өткен тақырып бойынша кеше сыныпта

және үйде жинаған ұпайларының қосындысын мұғалімге хабарлайды. Жұмыс дәптері соңындағы мониторингге тиісті нүктесін қояды. Ұпайларды тақтадағы оқушылардың аты-жөні жазылған кестеге тізіп жазады. Соңынан, осы сабақтың ішінде,бoс уақытымда оларды кесте бойынша бағаға аударып журналға қоямын. Алдында өткен тақырып бойынша қабілетіне, темпіне, еңбегіне сәйкес әр оқушы нақты бағасын алады.

Электронды электр санағышының құрылысы.
4. Бірфазалы электр санағышының жалғану сұлбасы.

2. Жаңа

сабақты түсіндіру: II- кезең

алгоритмі
а) жаңа тақырыпты түсіндіру (15 мин)

бірфазалы және үшфазалы, үшөткізгішті және төртөткізгішті айнымалы ток тізбегінде арнайы

электр өлшеу аспаптар – бірфазалы және үшфазалы электр санағыштары көмегімен жүзеге асады.
Техникалық әдебиеттерде айнымалы токтың бірфазалы тізбегіндегі энергияны есепке алу үшін қолданылатын электр санағышы бірфазалы санағыш деп аталады.
Электр санағыш құрылғысының екі түрі бар: индукциялық және электрондық.

орамдары 13 және магнитөткізгіш 10 аралықтарындағы саңылауда, серіппелі табан тіреулі

және бағаналы осьте қозғалмалы айналмалы диск 17 орналасқан. Оське бекітілген, білікті қимылға келтіру үшін қойылған тісті винт және тісті дөңгелек арқылы дисктің айналуы есептеу механизмне беірледі.
Есептеу механизмін корпусқа бекіту үшін саңылау болады. Ток орамдары 13 зерттелген тізбекке тізбектей жалғанған, ол жуан өткізгішпен оралған бірнеше орамдар санынан тұрады. Кернеу орамдары 7 тізбекке параллель жалғанады және жіңішке өткізгішпен оралған көп орамдар санынан тұрады.
Осы орамға айнымалы кернеу берілгенде, ток орамында ток жүреді, магнитөткізгіштерде 8 және 10 диск арқылы тұйықталатын айнымалы магнит ағыны пайда болады.
Айнымалы магнит ағыны дисктен өтіп, онда құйынды токтарды тудырады. Бұл токтар сәйкес келетін ағындармен әрекеттеніп, қозғалмалы дискке әсер ететін айналу моментін іске қосады.
Тұрақты магниттің 4 көмегімен тежеу моменті ( қарсы әрекет ету) пайда болады.

моменттерінің теңдігінде пайда болады.
Дисктің айналу саны энергияның

шығынына пропорционал немесе орнатылған біркелкі айналу жылдамдығы қуатқа пропорционал болады. Индукциялық электр санағыш механизмдегі үйкеліс көрсеткіште қателіктер тудырады. Негізінде санағыш жүктемесінде ток аз болғанда үйкеліс күшінің әсері жоғары болады. ( қателік 12-15% құрайды)
Үйкеліс күшінің әсерін төмендету үшін үйкеліс компенсаторы қолданылады. Суретте бұл тілік (пластинка) компенсациялық момент санын реттейді. Бұл момент кернеуге пропорционал.

санағышы- электр қуатын аналогты сигналға түрлендіре отырып, одан соң пайдаланылатын

қуатқа пропорционал импульсті сигналға түрлендіріп, өлшеуге арналған құрылғы.
Түрлендіргіш- пайдаланылатын қуатқа пропорционал аналогты сигналды санды импульстік сигналға түрлендіреді.
Шағын бақылаушы (микроконтроллер) – тұтынылған электр энергиясының санын есептей отырып, сигналды анализдейді және шығу құрылғысына, электр механикалық құрылғыға, тұтынылған электр энергиясының саны көрсетілетін сұйық кристалды матрица қолданылса дисплейге мәліметті жіберумен айналысатын электр санағышының негізгі бөлігі.

санағыштарын желіге қосу үшін 4 клеммасы ( қысқышы) болады. 1-

не фазалық өткізгіш ( кіріс) жалғанады. 2- не пәтердегі жүктемеге баратын фазалық өткізгіш ( шығыс) жалғанады. 3-не нөлдік өткізгіш ( кіріс) жалғанады. 4-не пәтердегі жүктемеге баратын нөлдік өткізгіш ( шығыс) жалғанады. Санағыштың қысқыштарына өткізгіштер болт арқылы жалғанады және клеммалар мен жалғану сұлбасы санағыштың жабылатын бөлігінде, яғни қақпағында жасырылып тұрады, одан кейін энергоұйым өкілдерімен пломбаланады. Санағыштың шығу клеммаларынан (2 және 4) электр энергиясы қорғаушы құрылғыларға барады. Фазалық өткізгіш (2клеммадан ) автоматты ажыратқышқа, ал нөл (4 клеммадан) негізіндегі жалпы клеммалық қалыпқа ( колодка) барады.

( ол қазір келесі кезеңнің II деңгейі үшін үлгі қызметін

атқарады)

бөлініп, текст бойынша сұрақтар құрастырады;
г) әліне қарай барлық оқушы

қатысады;
д) үздік оқушылар мұғаліммен бірге қалғандарына көмектеседі;
е) бірнеше оқушы тақтамен жұмыс істейді, қалғандары өз бетімен
оқушылар дайындалып болғанша, мен кешегі тақырыптың бағаларын журналға қойып шығамын
ж) ең нашар оқушыға дейін осы тақырып бойынша min білім алуын қамтамасыз етуге міндетті

бастап орындайды. Сабақтың соңғы 3 минутында жиған ұпайлар саналады.
 
 
I

деңгей (5 ұпай )
 

міндетті. Ең нашар оқушыға дейін кем дегенде, осы деңгейге жетуі

қамтамасыз етіледі. Нәтижені « есептелді », « есептелмеді » бағалау арқылы екіліксіз оқуға кепілдік беріледі. Зачет алған оқушы (5 ұпай ) келесі деңгейге көшеді.
 

неше түрі бар?
Бір фазалы индукциялық санағыш дегеніміз не?
Бірфазалы индукциялық санағыштың

құрылысы
Бірфазалы индукциялық санағыштың жалғану сұлбасы қандай?
Электронды санағыш дегеніміз не?

жағдайда берілген тапсырмалар. Оларды орындау үшін алғашқы білімдерін түрлендіріп пайдалану,

оқушының ойлау қабілетін жетілдіру, үлгі бойынша есеп шығару

Тақырыптан алған білімін тиімді пайдалану барысында ойлау қабілеті дамиды. Дайын жауап бойынша бір – бірін тексеріп + пен белгілейді. Әр оқушы өз ұпайын өзі санайды. Егер жиналған баллдың барлығы 5+10=15 ұпай ғана болса, сабақтың соңында журналға « 4 » қойылады.
 

қорытынды жасау.
Оқушылар өзін-өзі тексеріп, бақылап, басқаруға үйрене бастайды. Әр деңгейдің

қорытынды ұпай санына сәйкес сабақтың соңында журналға қойылып отырады. Осы деңгейдің тапсырмаларын орындағаннан кейін барлығы 30 ұпай жинаса журналға «5» алады.
 

III- деңгей
( 15 ұпай )

тапсырмалары:
 
1. Электртехникалық құрылғының қуаты 2 кВт құрайды. Егер санағыш 40

айналым жасаса, және тұрақтысы 1400 Вт · сек/ айн болса, санағыш қанша уақыт жұмыс істейді және 20 айналымда санағышта қанша энергия тіркеледі?

келтірілген қателігі γI=1.5%, ал кернеуі γU=1.8% , уақыт дәлмеөдәл нақтылықта

3 мин деп өлшенген. Тұрақты ток тізбегінде 24 сағ пайдаланылған элект энергиясының санын және өлшеудің абсолюттік қателігін тап.

диск қалай орналасқан?
Ток орамдары қай жерде орналасқан және тізбекке қалай

жалғанады ?
Түрлендіргіш дегеніміз не?
Шағын бақылаушы қандай құрылғы?

энергиясын санағышы 24 айн/мин жиілігімен айналады. Егер өлшеудің барлық уақыт

ішіндегі тұтынушы қуаты 2,2 кВт тең болса, санағыштың тұрақтысын тап.